Mang thai có ý nghĩa vô cùng thiêng liêng đối với bất kì người phụ nữ nào. Tuy nhiên không phải ai cũng may mắn trải qua một thai kì khỏe mạnh, 9 tháng 10 ngày mang thai là từng ấy ngày trong cơ thể có chuyển biến khác biệt. Trong đó có không ít thai phụ phải đối mặt với nhiều trở ngại trong thời gian bầu bí do thai nhi gặp phải các vấn đề sau đây.
Bất thường thai nhi ở mẹ bầu: Thai bị dị tật
Khi mang thai, người mẹ sẽ lo lắng nhất liệu rằng con đẻ ra có bình thường như các em bé khác. Hầu hết mẹ nào cũng lo con bị dị tật. Dị tật thai nhi là một khiếm khuyết di truyền hoặc thể chất ở thai nhi có thể ảnh hưởng đến việc mang thai, sinh nở phức tạp và có ảnh hưởng xấu nghiêm trọng đến trẻ khi sinh ra. Siêu âm là cách hiệu quả và đơn giản để phát hiện dị tật thai nhi. Theo thống kê tỷ lệ thai nhi dị dạng ở Việt Nam hiện là 3%, hay gặp nhất là dị tật ở hệ thống thần kinh, đầu – mặt – cổ, ngực – bụng.
Các dị tật của thai nhi nếu nhẹ có thể dễ dàng khắc phục, nhưng nếu nghiêm trọng sẽ dẫn đến thai nhi chết non hoặc chết ngay sau khi sinh. Một số dị tật thai nhi thường gặp như: Hội chứng Down, khuyết tật tim bẩm sinh, sứt môi, hở hàm ếch…
Nguyên nhân của một số dị tật thai nhi có thể khó hoặc không thể xác định được. Tuy nhiên, một số hành vi ảnh hưởng đến sức khỏe người mẹ nhất định làm tăng đáng kể nguy cơ dị tật thai nhi, bao gồm hút thuốc, sử dụng ma túy bất hợp pháp và uống rượu khi mang thai. Ngoài ra còn có việc tiếp xúc với hóa chất độc hại hoặc virus cũng làm tăng nguy cơ. Hoặc số ít người mẹ hoặc người cha có thể truyền lại những bất thường về gen cho con của họ. Bất thường di truyền xảy ra khi một gen trở nên thiếu sót do đột biến, hoặc thay đổi. Trong một số trường hợp, một gen hoặc một phần của gen có thể bị thiếu. Những khiếm khuyết này xảy ra khi thụ thai và thường có thể ngăn chặn được. Một khiếm khuyết cụ thể có thể có trong suốt lịch sử gia đình của một hoặc cả hai cha mẹ.
Để khắc phục mẹ bầu nên ăn uống đủ chất, không dùng chất kích thích, độc hại, giữ gìn sức khỏe, và tư vấn di truyền, sàng lọc trước sinh như siêu âm, xét nghiệm ở các thời kì nhạy cảm được khuyến cáo.
Bất thường thai nhi ở mẹ bầu: Chậm phát triển trong tử cung
Nếu mẹ bầu chú ý đủ dinh dưỡng và hợp chất cần thiết hàng ngày nhưng khi siêu âm thấy thai nhi phát triển chậm, không đạt được kích thước tiêu chuẩn thì rất có thể bào thai đang gặp phải các vấn đề bất thường về gen, nhiễm sắc thể hoặc người mẹ bị nhiễm hóa chất hoặc mắc một bệnh lý nguy hiểm nào đó.
Khi mẹ bầu gặp phải tình trạng này, các biến chứng như khó thở, lượng đường trong máu và nhiệt độ cơ thể cao có thể phát sinh hoặc thậm chí kéo dài ngay cả sau khi sinh. Dĩ nhiên, thai nhi chậm phát triển trong tử cung (IUGR) là dấu hiệu thai yếu khá rõ ràng. Do vậy, cần phải quan sát chặt chẽ tình trạng này.
Mẹ bầu có thể hoàn toàn chủ động khắc phục việc thai nhi kém phát triển bằng cách khám thai định kì để nhận sự tư vấn của bác sĩ, xây dựng chế độ thai sản lành mạnh, khoa học và hiệu quả.
Bất thường thai nhi ở mẹ bầu: Thiếu oxy
Khi mang thai, lượng máu trong cơ thể mẹ bầu phải tăng gấp rưỡi để nuôi dưỡng cả mẹ và bé. Tuy nhiên những thai phụ gặp phải các vấn đề như thiếu máu. Đây là nguyên nhân rất phổ biến và hay gặp ở mẹ bầu, nó có thể gây nên việc thiếu oxy. Bên cạnh đó, một vài nguyên nhân khác như khi mang thai người mẹ bị tăng huyết áp, nhiễm độc khí carbon monoxide, nhiễm trùng cấp tính… cũng khiến đứa bé trong bụng bị thiếu oxy. Hoặc nhau thai bị chặn hoặc quá ngắn, bị thắt nút, rối loạn chức năng nhau thai cũng sẽ khiến thai nhi bị thiếu oxy…
Ngoài những nguyên nhân trên thì việc thai cầm, nắm quá chặt một đoạn dây rốn hay việc bà mẹ ở trong môi trường thiếu oxy khi mang thai cũng có thể khiến thai bị thiếu oxy. Tùy theo mức độ thiếu oxy sẽ ảnh hưởng ít nhiều đến thai nhi như: nhẹ cân, sinh non, suy dinh dưỡng… hoặc nặng hơn sẽ chậm phát triển.
Để khắc phục mẹ bầu nên ăn uống đủ chất, uống sắt bổ sung theo chỉ dẫn của bác sĩ, không hút thuốc lá, không tiếp xúc với khói than hay khói bụi ở nhà bếp để đảm bảo sức khỏe.
Thai động bất thường ở mẹ bầu
Thai nhi di chuyển trong tử cung của người mẹ là dấu hiệu chứng tỏ sự sống. Bình thường thai nhi sẽ cử động khoảng 3 lần/tiếng, 10 lần/2 tiếng, 30 lần/12 tiếng.
Trong vòng 12 tiếng, nếu bạn cảm nhận thấy thai nhi cử động ít hơn 20 lần chứng tỏ thai nhi thiếu dưỡng khí, cử động ít hơn 10 lần chứng tỏ thai nhi gặp tình trạng nguy hiểm. Do đó thai nhi đang cử động bình thường nhưng đột nhiên lại giảm số lần cử động hoặc ngừng hẳn nghĩa là thai nhi thiếu dưỡng khí. Đây cũng là dấu hiệu khá nguy hiểm với con bạn đấy.
Bởi nếu bạn không để ý cơ thể mình và sự tương tác của mình và con sẽ nguy hiểm tới con bạn. Thời gian dài thiếu dưỡng khí sẽ ảnh hưởng đến quá trình phát triển trí não của thai nhi. Do đó, mỗi ngày các mẹ nên đếm số lần cử động của thai nhi vào sáng, trưa, tối để nhận biết tình trạng phát triển của thai nhi.
Bất thường thai nhi ở mẹ bầu: Thai ngoài tử cung
Bình thường tử cung là nơi nuôi dưỡng trứng đã được thụ tinh và phát triển thành bào thai trưởng thành. Tuy nhiên, khi nữ giới gặp phải các vấn đề như tắc vòi trứng, buồng tử cung bị dính, vòi trứng quá hẹp dẫn đến tình trạng trứng đã thụ tinh phải làm tổ ở phía ngoài như ổ bụng, cổ tử cung, trong vòi trứng gọi là mang thai ngoài tử cung.
Các bộ phận trên không thể nuôi dưỡng thai nhi và điều chỉnh kích thước cho phù hợp với sự phát triển của thai nhi do vậy rất nguy hiểm, việc vỡ bào thai hay vỡ vòi trứng khiến máu chảy vào ổ bụng sớm muộn cũng sẽ diễn ra, đe dọa trực tiếp đến tính mạng của thai phụ.
Bà bầu mang thai ngoài tử cung cũng sẽ có những dấu hiệu mang thai thông thường như chậm kinh, đau bụng, căng tức ngực, buồn nôn… Tuy nhiên, chị em cũng nên cẩn trọng với một số dấu hiệu để phân biệt liệu mình có mang thai ngoài tử cung hay không như:
Mẹ bầu bị chảy máu âm đạo: Ở nhiều người, khi mang thai sẽ xuất hiện một chút máu hồng khi không trong chu kỳ kinh nguyệt, đây được gọi là máu báo thai. Máu báo thai thường có màu hồng, nhạt hơn máu kinh, thời gian xuất hiện ngắn hơn thời gian hành kinh thông thường và ít khi bị đau bụng. Tuy nhiên, nếu có máu xuất hiện khi không ở trong thời điểm đến tháng mà lại kéo dài, có màu đỏ sẫm thì mẹ nên đi khám vì có thể đã mang thai ngoài tử cung.
Hoặc dấu hiệu khi mang thai kèm đau bụng. Nếu cảm thấy đau nhói bụng dưới, đau mót rặn giống táo bón, đau âm ỉ kéo dài, nhiều lúc đau dữ dội và thấy chảy máu âm đạo thì cũng có thể là dấu hiệu mang thai ngoài tử cung. Mức độ đau tỉ lệ thuận với mức độ phát triển của bào thai.